Jaka jest różnica między Kurczak z ziemniakami kosztuje 15 zł
i Kurczak z ziemniakami kosztują 15 zł ?

Question

Jaka jest różnica między Kurczak z ziemniakami kosztuje 15 zł
 i Kurczak z ziemniakami kosztują 15 zł ?

ntmtn · Accepted Answer

@nastya13579 Innymi słowy, przy "z" używamy liczby pojedynczej, bo "z" oznacza, że coś jest "doczepione" do wcześniej wspomnianej rzeczy. Tak więc mamy de facto wciąż do czynienia z jedną rzecz, bo ta druga wspomniana rzecz - doczepiona za pomocą spójnika "z" - jest tylko rozbudowaniem właściwości rzeczy pierwszej.

1. Kurtka z kapturem kosztuje 500 zl - są tu formalnie rzecz biorąc wspomniane dwie rzeczy: (1) kurtka i (2) kaptur, ale de facto mamy JEDNĄ rzecz, bo owy kaptur jest przecież częścią kurtki. Jak powiedziałem, rzeczownik dodany za pomocą "z" jest niejako "doczepiony", stanowi rozbudowę właściwości rzeczownika pierwszego

Natomiast spójnik "i" wyraża dwie równorzędne rzeczy, tak więc mamy wtedy do czynienia z DWOMA podmiotami wobec tego w logiczny sposób wymagana jest liczba mnoga.

2. Kurtka i kaptur kosztują 500 zł
- czytaj: Producent zrobił tak, że za za kaptur do kurtki trzeba ekstra dopłacić, że kupuje się go oddzielnie, tak więc kurtka kosztuje powiedzmy 450 zł, a kaptur 50 zł.

A powracając do przykładów tutaj:
1. Kurczak z ziemniakami kosztuje 15 zł
- Jest to jedna potrawa, mianowicie kurczak. Ziemniaki to tylko dodatek do tej JEDNEJ potrawy, INTEGRALNA CZĘŚĆ tego dania.

2. Kurczak i ziemniaki kosztują 15 zl.
- Mamy tu do czynienia z DWOMA daniami. Danie "kurczak" kosztuje 10 zł, a danie "ziemniaki" kosztuje 5 zł. Dwa niezależne od siebie dania, kupuje się je OSOBNO.

ntmtn · Answer

@nastya13579 Poprawne jest "Kurczak z ziemniakami kosztuje 15 zł" bo chodzi o jednego kurczaka (czy to dosłownie, czy też jako nazwa gatunkowa).

"kosztują", natomiast, jest czasownikiem w liczbie mnogiej. Więc gdybyś chciał użyć "kosztują", to musiałbyś dać też rzeczownik w liczbie mnogiej. Liczba mnoga to "kurczaki". A więc:

1. kurczak kosztuje

albo

2. kurczaki kosztują

Innej możliwości nie ma

adonsz11 · Answer

@nastya13579 
"Kurczak z ziemniakami kosztuje 15 zł" bo chodzi tu o jedno danie

marian333 · Answer

If you are at a restaurant and order "chick and potatoes" then the waiter tells you "kurczak z ziemniakami kosztuje 15 zł". If you are at a store and buy chicken and potatoes (chicken and potatoes are two different items) the seller tells you "kurczak z ziemniakami kosztują 15 zł" or "kurczak i ziemniaki kosztują 15 zł"

orlini2010 · Answer

"Kurczak i ziemniaki kosztują 15 zł" - też by było ok.
Chodzi o to że "z ziemniakami" jest określeniem tego kurczaka. Jaki kurczak? Z czym jest ten kurczak? To jest kurczak z ziemniakami. (nie sam, nie w panierce, nie faszerowany, nie z surówką - tylko właśnie z ziemniakami.)

Kurczak i ziemniaki - w takiej wersji kurczak i ziemniaki są traktowane równorzędnie.

Zwykle nikt nie traktuje ziemniaków równorzędnie z kurczakiem :P
Stąd kurczak z ziemniakami to forma używana w 99% zamówień 😆

ntmtn · Answer

@nastya13579 Nie mogę już patrzeć, jak niektórzy tu komplikują... Ze sprawy prostej jak drut robią coś wręcz niezrozumiałego. A Marian333 podał nawet całkowicie błędną informację.

Sprawa jest tak prosta:
"z" - liczba pojedyncza
"i" - liczba mnoga

1. Jadę z nią do Berlina 
- liczba pojedyncza

2. Ona i ja jedziemy do Berlina
- liczba mnoga

A odnośnie przykładów tutaj:

1. Kurczak z ziemniakami kosztuje - liczba pojedyncza, BO JEST "z" (nie słuchaj się Mariana333, on ci powiedział błędnie)

2. Kurczak i ziemniaki kosztują 15 zl - livzba mnoga,  BO JEST "i"

marian333 · Answer

@ntmtn "całkowicie błędną" czyli co konkretnie masz na myśli? 🤔

ntmtn · Answer

@marian333 Mam na myśli to twoje zdanie "kurczak z ziemniakami kosztują 15 zł".

Jest to zdanie błędne, bo zasada co do liczby czasownika przy "i" i "z" jest jednoznaczna, tak że powinno być:

1. [że tak powiem JEDEN INTEGRALNY pakiet daniowy]

"kurczak z ziemniakami kosztujE 15 zł"

lub

2. [dwa niezależne dania]

"kurczak i ziemniaki kosztują (łącznie) 15 zł".

marian333 · Answer

@ntmtn OK, skoro "zasada jednoznaczna" to zawsze po przyimku "z" występuje liczba pojedyncza. Czy dobrze rozumiem?

ntmtn · Answer

@marian333 Tak

marian333 · Answer

@ntmtn OK, czyli ziemniaki z kurczakiem KOSZTUJE? 🤔

ntmtn · Answer

@marian333 "Ziemniaki z kurczakiem kosztują" bo liczba pierwszego rzeczownika jest (w odróżnieniu od przykładów wcześniejszych do których się odnosiłem - tam pierwszy rzeczownik, mianowicie "kurczak", jest w liczbie pojedynczej) mnoga.

Jak powiedziałem "z" oznacza, że drugi rzeczownik jest niejako "doczepiony" do pierwszego rzeczownika. A skoro jest tylko "doczepiony", to jako mniej ważny nie może decydować o liczbie gramatycznej czasownika. Liczba gramatyczna czasownika jest w tym przypadku ustalana na podstawie PIERWSZEGO rzeczownika, tego przed "z", a nie tego po "z".

We wszystkich wcześniejszych przykładach rzeczownik przed "z" był w liczbie pojedynczej, dopiero teraz dałeś zdanie, gdzie rzeczownik przed "z" jest w liczbie mnogiej.

marian333 · Answer

@ntmtn Nie, to wszystko nie jest takie proste, jak Ci się wydaje. "Chłopak z dziewczyną" idzie, czy idą? "Mąż z żoną" mieszka, czy mieszkają? Nie rozumiem tego "doczepienia". W podanym przeze mnie przykładzie, gdy jestem w sklepie i kupuję kurczaka i kupuję ziemniaki, to mam dwie (l. mn.) rzeczy kupione oddzielnie. Czyli dwie rzeczy kosztują, a nie kosztuje.

ntmtn · Answer

@marian333 
Proste:

- chłopak z dziewczyną idzie
(lepiej: chłopak Idzie z dziewczyną)

- mąż z żoną mieszka 
(lepiej: mąż mieszka z żoną

Liczby mnogiej czasownika moglibyśmy użyć dopiero przy "i":

- chłopak i dziewczyna idą
- mąż i żona mieszkają

marian333 · Answer

@ntmtn Albo w podanym przez Ciebie przykładzie: "Kurtka i kaptur kosztują 500 zł". Masz dwie rzeczy oddzielnie: kurtkę i kaptur. Albo kurtkę (razem) z kapturem. Płacisz za dwie rzeczy.  Przyimek "z" jest tutaj równoznaczny ze spójnikiem "i". Liczba mnoga wg mnie

ntmtn · Answer

@marian333 
Dobra, przy tych konkretnie zdaniach można użyć liczby mnogiej:

- chłopak z dziewczyną idą
- mąż z żoną mieszkają

Bo tutaj jest równorzędność podmiotów - dwoje równie ważnych ludzi. Ale w przykładzie z kurczakiem czy w przykładzie z kurtką tej równorzędności nie ma

Tu jest dobry artykuł na ten temat:
http://hamlet.edu.pl/orzecz-podmiot-szereg

marian333 · Answer

@ntmtn Nie, sprowadzamy dyskusję "ad absurdum". Jeśli zgodziliśmy się co do równorzędności "podmiotów", to musimy być konsekwentni i zastosować taką samą równorzędność do "przedmiotów".

ntmtn · Answer

@marian333 "w podanym przez Ciebie przykładzie: "Kurtka i kaptur kosztują 500 zł". Masz dwie rzeczy oddzielnie: kurtkę i kaptur. ALBO kurtkę (razem) z kapturem."

Tu nie ma "albo". Jednoznacznie chodzi o dwie oddzielne rzeczy

ntmtn · Answer

@marian333 "Nie, sprowadzamy dyskusję "ad absurdum". Jeśli zgodziliśmy się co do równorzędności "podmiotów", to musimy być konsekwentni i zastosować taką samą równorzędność do "przedmiotów".

Przypomniał mi się odcinek "Świata według Bundych", gdzie Kelly mówi: "Zapomniałabym własnej głowy, gdyby nie była przyczepiona do włosów "

marian333 · Answer

OK, zakończmy już tę dyskusję. Każdy z nas niech pozostanie przy własnym zdaniu. Może inni też się wypowiedzą i zobaczymy. Chociaż nie zapominajmy, że prawdą nie rządzi demokracja, większość. Przed Kopernikiem wszyscy byli święcie przekonani (przecież codziennie widzieli to na własne oczy!), że Słońce kręci się wokół Ziemi. Tylko jeden "wariat" twierdził inaczej... Dzięki za dyskusję 👍

ntmtn · Answer

@marian333 Jakby jednak nie patrzeć, to wszędzie znajdziemy potwierdzenie tego, co powiedziałem (no choćby już w linku, który podałem powyżej).

Jaka jest różnica między Kurczak z ziemniakami kosztuje 15 zł i Kurczak z ziemniakami kosztują 15 zł ?Możesz podać przykładowe zdania.

@nastya13579 "Kurczak z ziemniakami kosztuje 15 zł" bo chodzi tu o jedno danie

@ntmtn "całkowicie błędną" czyli co konkretnie masz na myśli? 🤔

@ntmtn OK, skoro "zasada jednoznaczna" to zawsze po przyimku "z" występuje liczba pojedyncza. Czy dobrze rozumiem?

@marian333 Tak

@marian333 Proste:- chłopak z dziewczyną idzie(lepiej: chłopak Idzie z dziewczyną)- mąż z żoną mieszka (lepiej: mąż mieszka z żonąLiczby mnogiej czasownika moglibyśmy użyć dopiero przy "i":- chłopak i dziewczyna idą- mąż i żona mieszkają

@ntmtn Albo w podanym przez Ciebie przykładzie: "Kurtka i kaptur kosztują 500 zł". Masz dwie rzeczy oddzielnie: kurtkę i kaptur. Albo kurtkę (razem) z kapturem. Płacisz za dwie rzeczy. Przyimek "z" jest tutaj równoznaczny ze spójnikiem "i". Liczba mnoga wg mnie

@ntmtn Nie, sprowadzamy dyskusję "ad absurdum". Jeśli zgodziliśmy się co do równorzędności "podmiotów", to musimy być konsekwentni i zastosować taką samą równorzędność do "przedmiotów".

@marian333 "w podanym przez Ciebie przykładzie: "Kurtka i kaptur kosztują 500 zł". Masz dwie rzeczy oddzielnie: kurtkę i kaptur. ALBO kurtkę (razem) z kapturem."Tu nie ma "albo". Jednoznacznie chodzi o dwie oddzielne rzeczy

@marian333 Jakby jednak nie patrzeć, to wszędzie znajdziemy potwierdzenie tego, co powiedziałem (no choćby już w linku, który podałem powyżej).

Jaka jest różnica między Kurczak z ziemniakami kosztuje 15 zł
i Kurczak z ziemniakami kosztują 15 zł ?Możesz podać przykładowe zdania.

@nastya13579
"Kurczak z ziemniakami kosztuje 15 zł" bo chodzi tu o jedno danie

@marian333
Proste:

- chłopak z dziewczyną idzie
(lepiej: chłopak Idzie z dziewczyną)

- mąż z żoną mieszka
(lepiej: mąż mieszka z żoną

Liczby mnogiej czasownika moglibyśmy użyć dopiero przy "i":

- chłopak i dziewczyna idą
- mąż i żona mieszkają

@marian333 "w podanym przez Ciebie przykładzie: "Kurtka i kaptur kosztują 500 zł". Masz dwie rzeczy oddzielnie: kurtkę i kaptur. ALBO kurtkę (razem) z kapturem."

Tu nie ma "albo". Jednoznacznie chodzi o dwie oddzielne rzeczy